การตรวจสอบบัญชี ช่วยอะไรกิจการได้บ้าง

การตรวจสอบบัญชี ตามกฎหมายกำหนดให้กิจการที่จดทะเบียนบริษัทเป็นนิติบุคคล ต้องมีการตรวจสอบบัญชีจากผู้สอบบัญชีที่ไม่มีส่วนเกี่ยวข้องกับกิจการ ซึ่งส่วนใหญ่ก็จะใช้บริการบริษัทรับตรวจสอบบัญชี (สามารถอ่านรายละเอียดเกี่ยวกับบริษัทที่รับตรวจสอบบัญชีที่ควรเลือกใช้บริการ ได้จากบทความ “บริษัทตรวจสอบบัญชี แบบไหนที่กิจการควรเลือกใช้บริการ”) เพื่อตรวจสอบและแสดงความคิดเห็น ก่อนส่งงบการเงินให้กับกรมพัฒนาธุรกิจการค้า

นอกจากนี้ การตรวจสอบบัญชี ยังบอกอะไรอีกหลายอย่างที่เป็นประโยชน์กับกิจการ เพราะการตรวจสอบบัญชี คือการตรวจสอบผลลัพธ์ของการบันทึกบัญชีของกิจการ หรือเรียกว่าการตรวจสอบงบการเงิน โดยผู้สอบบัญชีรับอนุญาตจะตรวจสอบข้อมูลในงบการเงิน รวมถึงเอกสารประกอบการลงบัญชี และหลักฐานอื่นๆ ที่เกี่ยวข้องกับการลงบัญชี ว่ากิจการได้ปฏิบัติตามหลักการบัญชีที่รับรองทั่วไปอย่างถูกต้องหรือไม่ รวมถึงงบการเงินของกิจการถูกต้องตามควรหรือไม่

โดยวิธีการตรวจสอบของผู้สอบบัญชี สามารถแบ่งได้เป็น 3 กระบวนการ คือ 1) วางแผนงานตรวจสอบ ประเมินความเสี่ยง และกำหนดวิธีการตรวจสอบ 2) ปฏิบัติงานตรวจสอบ และ 3) สรุปผลการตรวจสอบและออกรายงานผลการตรวจสอบ

หลังจากผู้สอบบัญชีเสร็จสิ้นกระบวนการตรวจสอบเพื่อออกรายงานผลการตรวจสอบ ผู้สอบบัญชีจะต้องแสดงความเห็นต่องบการเงิน ซึ่งมี 4 แบบ คือ แบบไม่มีเงื่อนไข แบบมีเงื่อนไข แบบงบการเงินไม่ถูกต้อง และแบบไม่แสดงความเห็น ซึ่งการแสดงความเห็นแต่ละแบบจะมีผลต่อการตัดสินใจของผู้ใช้งบการเงิน และกิจการสามารถนำผลการแสดงความคิดเห็นไปวางแผนวิเคราะห์การดำเนินกิจการในอนาคตได้

ดังนั้น การตรวจสอบบัญชีจะบอกอะไรกับกิจการบ้างนั้น  ต้องไปติดตามกัน

 

การจัดสรรงบประมาณของกิจการ

การตรวจสอบบัญชีจะบอกให้กิจการทราบถึงเรื่องการจัดสรรงบประมาณ โดยช่วยให้กิจการสามารถจัดสรรงบประมาณได้อย่างมีประสิทธิภาพมากขึ้น เพราะการตรวจสอบบัญชีจะตรวจสอบทั้งวงจรรายได้ รายจ่าย การผลิต การลงทุน การจัดหาเงิน และอื่นๆ ที่เป็นการตรวจสอบที่มีความสำคัญเกี่ยวข้องกับแผนธุรกิจโดยเฉพาะ

 

สถานะทางการเงินของกิจการ

การตรวจสอบบัญชีจะบอกให้กิจการทราบถึงสถานะทางการเงินของกิจาร เนื่องจากการตรวจสอบบัญชีจะเป็นการรวบรวมข้อมูลการเงินการบัญชีที่เกี่ยวข้องกับกิจการทุกอย่าง นำมาวิเคราะห์ให้เห็นสถานะทางการเงินในปัจจุบันและอนาคตของกิจการว่าเป็นอย่างไร   

 

การตรวจสอบบัญชี ช่วยเช็กจุดเสี่ยงทางการเงินที่กิจการต้องเจอ

การตรวจสอบบัญชีจะบอกให้กิจการทราบถึงจุดเสี่ยงทางการเงินที่กิจการกำลังเผชิญอยู่ว่าเป็นแบบใด เช่น ทำให้เห็นว่ากิจการมีเงินทุนหมุนเวียนไม่

เพียงพอ กิจการจะได้วางแผนการใช้จ่ายได้ดีขึ้น และไม่สร้างภาระเพิ่มหนี้ให้กับกิจการ เป็นต้น  

 

การดำเนินงานของกิจการ

การตรวจสอบบัญชีจะบอกให้กิจการทราบถึงการดำเนินงานในทุกด้าน เนื่องจากการตรวจสอบบัญชีจะต้องตรวจสอบทุกด้านเกี่ยวกับบัญชีของกิจการ จึงส่งผลทำให้เห็นปัญหาด้านการเงิน เพื่อให้กิจการสามารถนำไปปรับปรุงและวางแผนการดำเนินงานธุรกิจในอนาคตได้

 

การตรวจสอบบัญชี ช่วยพัฒนาฝ่ายบริหาร

การตรวจสอบบัญชีจะทำให้กิจการได้พัฒนาฝ่ายบริหาร เพราะถ้าหากตรวจสอบบัญชีแล้วพบว่ามีปัญหาใด ก็จะทำให้ฝ่ายบริหารนำมาปรับแผนพัฒนาทั้งเรื่องงบการเงิน งบการตลาด เป็นต้น             

 

จัดการเรื่องภาษี

การตรวจสอบบัญชีจะทำให้กิจการทราบเรื่องของภาษีด้วย เนื่องจากผู้สอบบัญชีนอกจากจะตรวจสอบงบการเงินแล้ว ยังจัดการเรื่องภาษีให้ด้วย 

แนวทางวิเคราะห์และจัดการงบประมาณ

การตรวจสอบบัญชีจะทำให้ผู้บริหารได้แนวทางในการนำไปวิเคราะห์และเลือกว่าจะจัดการงบประมาณอย่างไรให้ประหยัดและมีประสิทธิภาพที่สุด

 

ข้อมูลเพื่อใช้ในการจัดการงบประมาณ

การตรวจสอบบัญชีจะมีการออกรายงาน ซึ่งกิจการก็จะมีข้อมูลทุกด้านเก็บไว้เพื่อใช้ประกอบการจัดการงบประมาณ และยังใช้เป็นเครื่องมือเพื่อวางแผนการดำเนินงานต่อไป

 

ความผิดพลาดที่อาจเกิดขึ้น  

การตรวจสอบบัญชีจะทำให้กิจการทราบถึงความผิดพลาดที่อาจเกิดขึ้นได้ จากนั้นผู้สอบบัญชีจะช่วยลดความผิดพลาดที่เกิดขึ้นของกิจการให้ เพราะการทำบัญชีอาจมีข้อผิดพลาดไม่ตรงตามมาตรฐานการจัดทำบัญชีทั่วไปได้ อย่างเช่นข้อผิดพลาดในการบันทึกความเคลื่อนไหวทางการเงิน กิจกรรมการเงินต่างๆ ภายในองค์กร หรือไม่ได้ปรับปรุงรายการค่าใช้จ่าย ณ วันสิ้นปีให้เป็นไปตามรอบระยะเวลาต่างๆ การคำนวณภาษีให้ถูกต้องตามหลักสรรพากร เป็นต้น

 

การนำงบการเงินไปใช้  

การตรวจสอบบัญชีจะทำให้กิจการมีความมั่นใจในการนำงบการเงินที่ตรวจสอบไปใช้ ในกิจกรรมต่างๆ ได้อย่างถูกต้อง มั่นใจ และมีประสิทธิภาพ ซึ่งจะส่งผลถึงคู่ค้าทางธุรกิจก็จะเชื่อมั่นในกิจการ ช่วยเพิ่มโอกาสในการทำธุรกิจร่วมกันได้มากขึ้น

 

สรุป

แม้ว่ากิจการที่จดทะเบียนบริษัทเป็นนิติบุคคล จะมีหน้าที่ต้องทำบัญชี ปิดงบการเงิน และต้องผ่านการตรวจสอบบัญชีตามที่กฎหมายกำหนด แต่กิจการก็ไม่ควรมองข้ามความสำคัญของการตรวจสอบบัญชี เพราะนอกเหนือจากหน้าที่ที่ต้องทำแล้ว การตรวจสอบบัญชียังบอกอะไรที่เป็นประโยชน์กับกิจการอีกมากมาย เพื่อสร้างความมั่นคงให้กับธุรกิจของคุณนั่นเอง